- DUCES et COMITES
- DUCES, et COMITESsub Impp. posterioribus, iidem erant primô; Quos enim ad quamlibet provinciam defendendam milire credito peculiariter destinabat Imp. cum Duces pritis vocarentur: Comites post Constantinum dictisunt, qudd sub Comitivae primi ordinis dignitate ducendis militibus ab Imp. praeficerentur. Dein infimae Latinitatis aevo, et illo tempore, quo iam nullum fuit in Occidente Imperium, Duces et Comites sic sepatati sunt, ut Duces, quibus una tota provincia aut urbes plures administrandae crederentut, appellarint; Comites vero singularum Urbium Iudices et Rectores, Salmas. ad Pollion. in Macriano. Sic sub prima Galliae Regg. stirpe Duces dicebantur, qui multis civitatibus, quatum singulae suos Comites habebant, erant praefecti. Victorinum Ducem super septem civitates, Eoricus Gothorum Rex praeposuit, apud Gregor. Turon. l. 2. c. 20. Nicetius in Urbe Arverna, Ruthena atque Ucetia, a Childeberto Rege ordinatus, legitur apud Eund. l. 8. c. 18. etc. gradusqueve Comitatus ad Ducatum fuit. Fortunat. l. 10. Poem. 22.Qui modo dat Comiti, det tibi iura Ducis!Cuius promotionis formula habetur, apud Marculf. l. 1. Form. 8. et Senatorem l. 7. Ep. 4. ubi, quale eorum fuerit munus, indicatur. Vide quoque Pichoeum Advers. l. 1. c. 8. Hotomann. de Verbis Feudal. Marcam. Hist. Beneharn. l. 1. c. 18. n. 5. laudatos Car. du Fresne in Glossar. et in voce Dux. In specie Duces Francorum, vocati sunt Maiores Domûs Regg. Franciae, Hist. Franc. Tom. II. p. 659. ubi de Erkenoaldo: Item Parisienses Comites, aut qui regiones adiacentes vel Comitis vel Ducis titulo regebant, quodii praecipuam in Aula auctoritatem possiderent et Francorum in hisce tractibus Duces essent; unde postea Parisienst tractui Franciae peculiaris nomenclatura data est, quam hodieque l'Isle de France appellari notum. Primus autem hac dignitate ornatus est, Robertus cogn. Magnus, A. C. 861. cui successit fil. Hugo, cogn. itidem Magnus et Abbas: hunc excepit frater Odo, postmodum Rer Franciae dictus A. C. 888. post quem frater eiusdem Robertus, Dux primum et Marchio Franciae, postea Rex itidem appellatus est A. C. 922. Successit Hugo Magnus Com. Parisiensis, a Ludovico Rege Dux Franciae dictus, A. C. 943. quern excepit fil. Hugo Caperus, A. C. 960. tertiae Regg. stirpis, quae hodiequeve feliciter regnat, Auctor. Car. du Fresne Glossario.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.